۱۳۹۰ مرداد ۲۶, چهارشنبه

ناصر الدین شاه و زنان در نروژ

داستان از آنجا آغاز می گردد که ویکتوریا،ملکه انگلستان یک دوربین عکاسی به ناصرالدین میرزای یازده ساله هدیه می دهد.و بدین ترتیب وی از سالهای عمرش به صورت تصویر عکس برداری کرده است.از همسرانش،دلقکها،کاخها و جواهرات و هر آنچه که خیلی جنبه عمومی هم نداشته بود به تصویر کشیده شد.
اینها را گفتم که بگویم که یک خانم نروژی به نام "بئاته پترسن" اخیرا انیمیشمی فانتزی درباره وقایع آن زمان با استفاده از همین عکسها را تولید کرده است.وی در سال 2006 نیز به کمک "دیمیتری لوری"  روس تبار مستندی درباره عزاداری عاشورا(نمایش اشکها) ساخته است.که خود گواه از آشنایی با فرهنگ ایرانیان دارد.
به واقع هم چنین است.در سال 2005 اولین سفر به ایران را داشته و عکسهایی در کاخ گلستان نظرش را جلب کرده است.و بعد از آن حدودا پانزده بار دیگر و هر بار تقریبا چهار هفته ای را در ایران برای تحقیق گذرانده تا سه سال بعد کلید کار زده شد.
آنچه باعث شد که توجه خانم پترسن به این دوره جلب شود،ظرافت طبع شاه،تعدد زنان و حضور گسترده و تاثیرآنها در عرصه های اجتماعی-سیاسی به خصوص انیس الدوله؛تضادهای موجود بین سنت و مدرنیته که البته هنوز این مشکل در جامعه ایران به اعتقاد من پابرجاست.خیمه انگلستان و روسیه و فروش منابع ملی و ....!
و اما منابع مطالعاتی ایشان هم اسامی جالبی دارند :"قبله عالم" نوشته عباس امانت ،(اين کتاب درنه فصل و يک مقدّمه مفصّل تدوين شده است و زندگاني ناصرالدين شاه را تا پايان بیست و پنج سال اول سلطنت او در برمي گيرد. امانت براين باور است که همه عوامل و عناصر کليدي و مهم سلطنت دراين دوره شکل گرفته و در بقيه ايام سلطنت، به همان منوال برقرار بوده است) کتاب خاطرات تاج‌السلطنه، دختر ناصرالدین شاه،و "زنان سبیل دار و مردان بدون ریش" نوشته افسانه نجم آبادی نویسنده، پژوهشگر و استاد دانشگاه هاروارد در رشتهٔ مطالعات زنان، جنسیت و تاریخ 
اما نظر خاصی ایشان در قضیه امیر کبیر و اتفاقات مربوط به تعقیب بهاییان ندارد چون معتقد است که در این صورت اثر خیلی وارد جزییات می شده است ....اما نکته جالب از زبان خانم پترسن :
"یک نکته دیگر هست که دوست دارم درباره نحوه ساختار فیلم اشاره کنم. سه بار در دوران سلطنت ناصرالدین شاه، یک زن در سقوط نخست‌وزیر نقش داشته است: مهدعلیا در قتل امیر کبیر دست داشت؛ جیران، آقا خان نوری را برکنار کرد؛ و انیس‌الدوله خواستار برکناری مشیرالدوله شد. به این ترتیب تاریخ ناصرالدین شاه و حرم‌سرایش، درباره تکرار این وقایع شباهت‌هایی به یک مثل قدیمی نروژی دارد. در این مثل نروژی، معمولا هر حادثه‌ای سه بار اتفاق می‌افتد. برای مثال، سه برادر باید آزمونی را بگذرانند ولی فقط آخرین نفر موفق می‌شود.
به همین دلیل وقتی فیلم‌نامه «ناصرالدین شاه و ۸۴ زنش» را می‌نوشتم، این نکته را در ذهن داشتم و کمک کرد تا فیلم را ساختاربندی کنم. اگرچه بر خلاف افسانه نروژی، انیس‌الدوله به پاداشی نمی‌رسد. بر عکس، موقعیت او توسط یک مثلث عجیب به خطر می‌افتد: امینه اقدس، ملیجک و ببری خان. یعنی باز هم عدد سه را می‌بینیم."
این کار توسط یک موسسه نروژی پشتیبانی شده ولی همکاران و استودیو رای آوین در تهران و در حقیقت محصول مشترک است.وی از میلاد  موحدی آهنگساز،آرمین بهاری،مسئول جلوه های صوتی و طراحان تجلیل می کند.مخاطب اصلی این فیلم ایرانیها بودند که به صورت غیر قانونی فیلم را از وبسایتها برای دانلود کپی کرده اند.جدای از آن انیمیشن در خانه هنرمندان اسلو به نمایش در آمد و به خصوص بخشهای آرشیوی با استقبال مواجه شد.




هیچ نظری موجود نیست: